Sabtu, 28 April 2007

Pitaruah 47

Nyampang baliau rang panggaleh, timbangan bakarajokan, basuo jo niniak mamak pusako tinggi dilegonyo, tibo dek hakim jo jaksa undang jo hukum nan dirawik. Kok inyo pajabat kantua, pambukuan direkayasa, nyampang tatumbuak jo ulama ayat Tuhan dikarek-karek halal jo haram dipalungga. Kalau ang lah tau nak, musuah satiok kajujuran adolah lobo sarato tamak, sombong jo takabua. Indak nan tinggi dari pucuak, indak nan gadang dari baniah, awak sianu jo nyo awak. Salero tunggang ka nan lamak, kok mato condong ka nan rancak, itu wajar itu manusiawi, tapi dek hati paliangan Allah dek mato paliangan setan, punyo urang disantuang juo.

Tibo godaan dek napasu datang bisikan dek dubilih aa katonyo, kalau iko contoh barangnyo sarik buliah jarang basuo beko urusan di bulakang. Dima baranak dima dibuai, dima tumbuah dima disiang, kok tak kini pabilo lai. Mako tarambaulah inyo ke maksiat, lah karam baru manyasa. Adang jo jatuah di nan data nak, barasiah hati dari awak elok niatan dahulunyo. Tapi dek tabukak pintu rasaki, basuo kijang tauik batamu anau mintak sigai, sinan baputa baliang-baliang, ilang jujur tabik khianat.

Dek itu ayah ingekkan, usah bamain tapi jurang nak, ijan panagak di nan cupiang, hati-hati manjago diri, hanyuik kok indak kapintasan. Adil-adil kalau mahukum, jujur-jujur pagang amanah, arek-arek mamacik janji. Kok iyo saluak ka dikanakkan itulah baban dikapalo nak, baban nan usah dicayahkan barek ringan, musti dijujuang. Kok karih ka ang pasisik sinjato bisa makan tuan, runciangnyo mancucuak pinggang mato tajam baliak batimba, biso nan indak katawaran ipuah nyo racun manyeso ang. Ang ndak tau contoh jujur, ba'a bana caronyo jujur?

Caliaklah jujur tukang pangkeh nak, guntiang nan runciang dikacanyo, kapalo bulek basarahkan, pisau nan tajam diganggamnyo lihia sabatang bahonyokan, karano apo, karano tatanam kayakinan raso inyo jujur jo tugasnyo, bandiangkan jo rang gilo mamaciak rantiang, sakampuang urang maandok sabalik urang mainda sanjato di tangan rang tak jujur. Paham ang mukasuik nyo yuang.

Nah, nan katigo fatanah. Fatanah artinyo cadiak, pintar, intelektual. Cadiak paralu dalam hiduik, bia untuak diri sendiri, kok kunun mamimpin urang banyak. Kalaulah cadiak nan bamain, kabek nan arek jadi lungga, ruang nan sampik jadi lapang, rusuah batuka gadang hati, tak luluak nan tak katanaman, alun ditanyo lah bajawab, aso disabuik duo dapek, tigo takanak ampek sudah, tabu sarueh jadi saparak. Tapi caadiak nan lia tak bakakang, mularaik ka urang banyak, manyeso ka masyarakaik nak, ganas balabiah bak harimau, sabuas-buas binatang, makannyo sakanyang paruik lah kanyang nyo lalok panjang. Tibo nan cadiak masuak rimbo, asah manjala disembanyo, hutan baluka disasoknyo, jo urek aua dikuihnyo. Cadiak nan maa tu nak, cadiak buruak. Cadiak nan dimukasuik jo fatanah, iyolah cadiak tahu pandai, lamak dek awakkatuju dek urang, awak mandapek urang ndak kahilangan. Padang ditampuah tak barangin lauik dikundak tak bariak rumpuik tarang bilalang dapek.

Katahuilah nak, adopun cadiak karajo utak, mandapek parentah dari hati, zat iradat nan bakandak, lalu diracik ditarawang, diolah, dianalisa. Tibolah ide jo gagasan, manjadi rencana nan tepola tatuang di rekayasa. Kok tatumbuak di jarak jauah, dicari jalan babaliak pokok ketek labonyo gadang, tali sayuik pangabek arek tapak buruak tagadai maha. Lah, lah sudah utak bapikia, lalu dibaok turun ke bawah ditimbang ka sanubari, disinan raso bamainnyo itulah tahu rang namokan. Salain diusua dipareso, luluih saringan aka budi, tagaknyo lai di nan data jalannyo alah di nan luruih arahnyo batua di nan bana. Baru taujuik dalam garak, basuo dalam amalan, itulah pandai kanamonyo.

Sari kato isi rundiangan nak, urang nan cadiak tau pandai baputa kincia-kincianyo bamain raso di dalam sinan basuo bijaksano. Raso dibaok naiak, pareso dibaok turun, itu pituah dek nan tuo. Maananyo apo kandak hati nan dibawah dibao naiak kakapalo, karajo utak nan diateh, dobaok turun masuk dado. Mako nan cadiak iyolah utak, nan tau ariah jo raso nan pandai garak cando kio. Atau pikiakan jo utak, timbanglah jo nurani, ujuikkan jo amalan. Itulah inyo urang nan cadiak, tau jo pandai. Jo kok diambiak dalia nangko nak, dapeklah ayah katokan baraso golongan urang cadiak pandai indak indentik jo sikola doh. Status sarjana intelektual alunlah jaminan urang pandai. Nan jaleh baliau hinggo cadiak, tingga nan duo langkah lai baru tibo di cadiak pandai. Nah, iko nan panghabisan, nan kaampek tabligh. Tabligh artinyo manyampaikan, sabagai utusan Allah baliau wajib manyampaikan, manyampaikan sugalo pasan nan datang dari nan manyuruah, tak ado tasuruak tarsambunyi sadonyo kameh dipalalu hinggo salasai samparono. Mako dek kito umaik baliau wajib maniru manuladan mangikuik sunah Rasulullah.

Tidak ada komentar: